راهنمای نگهداری مواد غذایی در یخچال
یخچال یکی از ضروری ترین ابزار زندگی روزمره است. وسیلهی پرکابردی که باعث سالم ماندن و طراوت موادغذایی میشود نگهداری مواد غذایی در یخچال برای جلوگیری از رشد میکروبها و فاسدشدن آنها به کار میرود که این کار رشد میکروبها را کند میکند و در عین حال جلوی خرابشدن رایحه، رنگ و طعم بسیاری از مواد غذایی را میگیرد. در این مقاله در ارتباط با نحوه نگهداری از مواد غذایی در یخچال و باید و نبایدهای آن صحبت خواهیم کرد.
- شرایط نگهداری مواد غذایی و نگهداری از یخچال
- مدت زمان نگهداری برخی از مواد غذایی در یخچال فریزر
- ۱۰ ماده ی غذایی که نباید در یخچال نگهداری شوند
شرایط نگهداری مواد غذایی و نگهداری از یخچال
حتما روی مواد غذایی خام را بپوشانید، در ظرف در دار نگهداری کنید یا آنها را بسته بندی کنید.
غذاهایی که تاریخ انقضاء آنها تمام شده است را حتما باید دور بریزید. درجه حرارت محل نگهداری و زمان ماندگاری مواد غذایی را از روی قوطی و بسته بندی آن کنترل کنید.
به این موضوع دقت داشته باشید که هوا باید در یخچال گردش داشته باشد. پر کردن بیش از اندازه مواد غذایی در یخچال مانع از جریان هوای خنک می شود و می تواند باعث فاسد شدن مواد غذایی گردد.
دمای سردترین قسمت یخچال باید بین صفر تا پنج درجه سانتی گراد باشد. بسته بندی مواد غذایی به سلامت و تازه ماندن آنها کمک بسیاری می کند.
بعد از طبخ غذا، به اندازه مصرف یک وعده از آن جدا شود و باقیمانده را بعد از خنک شدن قابلمه، سریع داخل یخچال بگذارند تا غذای تازه، مدت کمتری در دمای محیط باقی بماند.
اجاق گاز و یا سایر وسایل حرارتی به هیچ عنوان نباید در کنار یخچال قرار بگیرد.
قرار دادن مواد غذایی مختلف در یخچال کار آسانی است ولی گاه افراد وجود برخی از مواد غذایی درون یخچال را فراموش می کنند.
برای اطمینان از سلامت مواد غذایی همیشه نباید به برچسب های روی آن ها که توضیحاتی در خصوص تاریخ مصرف داده است اعتماد کرد. البته برخی از مواد غذایی مانند میوه ها و سبزی ها دارای برچسب نمی باشند.
بعد از طبخ غذا ، میزان مصرف مورد نیاز خود را جدا کرده و باقیمانده غذا را سریع خنک کنید و درون یخچال بگذارید تا از ماندن طولانی مدت غذا در دمای محیط جلوگیری کرده باشید.
مواد غذایی که احتمال فاسد شدن سریعتری دارند در سردترین قسمت یخچال قرار دهید و یا در زمان کوتاهی مصرف شوند.
مواد غذایی مانند غذاهای پخته سرد و غذاهای آماده مصرف، انواع پیراشکی ها، مرغ پخته یا نیمپز شده، شیر، ماست و پنیر تازه، انواع گوشت پخته یا نیمه پخته، سوسیس و کالباس، سالادهای آماده مانند سالاد ماکارونی، سالاد سیب زمینی و سالاد الویه و غذاهای خانگی مانند انواع خورش ها باید در یخچال نگهداری شوند.
باید بدانیم کدام یک از مواد غذایی و خوراکی ها اگر در یخچال نگهداری شوند ماندگاری یا طول عمر کمتری دارند و زودتر فاسد می شوند.
درصورتی که مواد غذایی مورد نیاز در تهیه غذا به مدت طولانی در یخچال نگه داری شوند موجب فاسد شدن غذای طبخ شده می گردند و سلامت انسان را به خطر می اندازند.
گوشت و سبزیجات تازه ای که برای بچه ها تهیه می شود هم باید بعد از یک تا دو روز نگهداری در درون یخچال، دور ریخته شوند.
خطری که گاهی وقت ها غذای کودکان را تهدید می کند این است که والدین ممکن است بچه های خود را با شیشه شیر غذا بدهند. با این عمل آب دهان که به شیشه انتقال می یابد می تواند به رشد باکتری، بعد از آنکه که شیشه را مجددا ً به درون یخچال می گذارند کمک کند.
هرگز غذای کودکان را بیش از سه روز در یخچال نگهداری نکنید.
مدت زمان نگهداری برخی از مواد غذایی در یخچال فریزر
۱- تخم مرغ: تخم مرغ خام را تا یک ماه می توان در یخچال نگهداری کرد. اما تخم مرغ پخته شده نهایتا باید تا یک هفته مصرف شود. تخم مرغ هرگز نباید در فریزر نگهداری شود، زیرا سرما حجم آن را زیاد کرده و می شکند. زرده و سفیده تخم مرغ را از پوست خارج کرده وکمی نمک به آن اضافه کنید، پس از هم زدن در فریزر نگهداری کنید. همچنین سفیده تخم مرغ بدون زرده را می توان تا یکسال به صورت منجمد نگهداری کرد. تخم مرغ سرخ شده را هم می توان تا ۲ روز در یخچال نگهداری کرد.
۲- لبنیات: محصولات لبنی مثل شیر، ماست، پنیر و کره، با توجه به تاریخ انقضاء درج شده بر روی بسته بندی باید استفاده شوند. البته بعضی از محصولات لبنی مانند شیر، به مدت دو یا سه هفته و پنیر و شیر سویا تا چند ماه در یخچال سالم می مانند. اما بهتر است شیر و خامه را ۱ تا ۵ روز بعد از خرید، مصرف نمایید؛ حتی اگر به مدت انقضا نرسیده باشند. مدت زمان نگهداری ماست نیز ۷ تا ۱۰ روز بعد از تولید می باشد. به این نکته دقت کنید که اگر شیر یا ماست بیش از دو ساعت در هوای آزاد نگه داری شوند باید آن ها را دور ریخت.
۳- گوشت قرمز: گوشت قرمز را تنها ۲ روز می توان در یخچال نگهداری کرد اما این محصول را می توان ۴ ماه تا یک سال در فریزر سالم نگاه داشت. علاوه بر آن گوشت پخته شده را تا ۴ روز در یخچال و ۲ تا ۶ ماه در فریزر می توان نگهداری کرد.
۴- گوشت چرخ کرده: گوشت چرخ شده گاو، گوسفند و مرغ نیز می تواند تا دو روز در یخچال و به مدت سه تا چهار ماه در فریزر نگهداری شود. گوشت چرخ کرده به سرعت در یخچال فاسد می شود و باید در نگهداری آن دقت بیشتری کرد.
۵- سوسیس و کالباس: هات داگ بسته بندی شده را می توان تا دو هفته در یخچال سالم نگهداری کرد. البته پس از باز نمودن سته بندی باید در عرض سه تا پنج روز مصرف شوند. کالباس در یخچال به مدت یک هفته سالم می ماند اما سوسیس خام باید تا دو روز پس از خرید مصرف شود .البته نگهداری هر دو به مدت ۱ ماه در فریزر ممکن است و البته برخی از سوسیس ها را می توان به مدت دو ماه در فریزر نگهداری نمود. فرآورده های گوشتی تا دو ماه در فریزر سالم می مانند.
در ادامه به برخی از مواد غذایی اشاره می کنیم که نباید در یخچال فریزر نگداری شوند.
۱۰ ماده ی غذایی که نباید در یخچال نگهداری شوند
۱- عسل: قرار دادن عسل در یخچال موجب متبلور شدن و سفتی آن می شود. برای داشتن عسلی نرم و روان بهتر است آن را خارج از یخچال و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید.
۲- قهوه: بهترین روش نگهداری از قهوه، قرار دادن آن درون یک ظرف در بسته و بدون منفذ است. نگهداری قهوه در یخچال باعث از بین رفتن طعم و بوی آن می شود و با بالا رفتن سرعت تقطیر قهوه موجب خرابی آن می گردد. رطوبت برای پودر و دانه های قهوه مناسب نیست و کاهش کیفیت قهوه را در پی خواهد داشت.
۳- کدو حلوایی: نگهداری کدو حلوایی درون یخچال موجب جذب رطوبت و فساد می شود. محل نگهداری کدو حلوایی باید خشک باشد. جایی مانند آشپزخانه و زیر زمین محل مناسبی می باشد.
۴- سیب: با نگهداری سیب در خارج از یخچال ، می توانید ماندگاری آن را تا چند هفته تضمین کنید. سرما و رطوبت باعث می شود که سیب ها سریعتر رسیده شوند. بهتر است سیب را دو تا سه هفته بعد از خرید میل کنید. در غیر اینصورت بعد از گذشت این مدت ، برای ماندگاری بیشتر در یخچال نگهداری کنید.
۵- ادویه ها: رطوبت و سرما در طعم و بوی ادویه ها تاثیر می گذارد و یا اثر آن ها را از بین می برد. بهتر است که ادویه ها در دمای اتاق نگهداری شوند.
۶- موز: سرمای یخچال از رسیده شدن موز جلوگیری می کند و باعث سیاه شدن پوست آن می شود. همچنین بهتر است برای رسیدن و سیاه نشدن موز، آن را بیرون از یخچال و در کنار سیب نگهداری کرد.
۷- پیاز: سرما موجب نرمی و خرابی آن می شود . پس از برش دادن پیاز باید آن را کاملا خشک کرده و در ظرف در بسته درون یخچال نگهداری کنید، و در مدت کوتاهی آن را مصرف نمایید. محل نگهداری پیاز سالم در دمای اتاق است.
۸- سیب زمینی: انباری و زیرزمین محلی مناسب برای نگهداری سیب زمینی است. قرار دادن آن در یخچال موجب می شود که نرم و شل شده و نشاسته موجود در آن تجزیه شود.
۹- گوجه فرنگی: بسیاری از مردم گوجه فرنگی را در یخچال نگه داری می کنند. این کار علاوه بر اینکه طعم آن را از بین می برد باعث تجزیه مولکول های گوجه فرنگی شده و پوست آن را زبر و لکه دار می کند . بهتر است هربار مقدار کمی خریداری کنید تا سریع و تازه مصرف شود و ظرف حاوی گوجه فرنگی را کنار لبه پنجره قرار دهید.
۱۰- نان: نگهداری نان در یخچال باعث می شود که خشک و بیات شود. بهتر است نان به صورت تازه مصرف گردد و برای نگهداری طولانی مدت، نان را در فریزر قرار دهید.